गजल

हात सेक्नु तिमी कतै म बलिछु भने
मुढा भनी टेक्नु कतै म ढलिछु भने

रातमा निद छैन बातमा तुक छैन
आश्चर्य नमान्नु बेहोसिमा चलिछु भने

काँडाका झिँजा सफा भएकै जाती होला
न नीभाउनु भैगो कतै जलिछु भने

नजर झुकाएर हिडन नपर्ला म सित
ठीक्क भो भन्नु थलिएर गलीछु भने

मानसिक सन्तुलनको के भर भो र
कठै!नभन्नु भो रुखमा फलिछु भने

वेश्यासँग बिताएको एक साँझ

होटल प्याराडाइजको रूम नं. १५मा छु एक्लै…..। यो होटल बुटवलको हो । बुटवलमा कहाँनिर पर्छ भनिरहन आवश्यक छैन यो कथाको लागि । साथीहरू रेयुकाई १८ औं शाखाको सेमिनारमा गएका छन् । म भने अलि बिसञ्चो भएको कारण गइनँ । यसौ भनौँ अल्छी लागेको कारण बिरामी भइ टोपलेँ र बसेँ । साथीहरूको नाम उल्लेख गर्दा पनि हुन्छ, नगर्दा पनि हुन्छ, त्यसैले उल्लेख गरिन । सर्सर्ती कथा मात्र अगाडि बढाउन चाहान्छु । म बसेको होटल सायदै त्यहाँको होटलहरू मध्ये सबैभन्दा महङ्गो हुनुपर्छ । कारण एउटा कोकको दाम मात्र २५ रूपैयाँ (वि.सं.२०६० सालमा) पर्थ्यो ।
हिजो मात्र लुम्बिनी घुमेर आएकोले गर्दा थकान थोरै आफूमा उभिएको छ । समय बिताउन केही क्षण टि.भी. हेर्छु स्पोर्टस, एएक्सएन र नेशनल जोग्राफी बाहेक अरू च्यानल असाध्यै अल्छी लाग्छ र हेर्दिन । सबैभन्दा माथिल्लो तलामा छ हामी बसेको रूम । यसो बेला-बेलामा बाहिर निस्केर तल बाटो तिर हेर्छु। त्यहाँ पनि उही रिक्सा, उही गाडी वाक्कदिक्क । पुनः दिक्दार मानेर रूममा आउँछु र बेडमा पल्टन्छु । केही क्षण निदाए जस्तो गर्छु तर निद्रा लाग्दैन । ब्याग खोतल्छु र डायरी निकाल्छु । केही लेख्न खोज्छु अहँ ! फुर्दैन । त्यसलाई पनि थन्क्याउँछु । केही नभएपछि आफ्नो पुरानो गजल सङ्ग्रह (यात्रामा कतै निस्कँदा प्रायः बोक्छु) निकाल्छु र त्यति मज्जा नलागे पनि पढ्छु । यो होटल धेरै तवरबाट चर्चित रहेछ । सबै सुविधाहरूको ब्यवस्था छ । भनेको अर्डर तुरून्त पुरा हुन्छ । यी भन्दा छुट्टै विषय पनि छ यहाँ । त्यो हो समाजले नामाकरण गरेको वेश्याहरूको मुख्य थलो ।

चर्चित भनाउँदा ब्यक्तित्वदेखि लिएर गाडीका सम्पूर्ण स्टाफहरूसम्म, सेमिनारमा भाग लिन आएका भलादमीदेखि धर्मका पण्डितसम्म, विद्यार्थीदेखि लिएर शिक्षकसम्म, कलाकारदेखि पत्रकारसम्म, व्यापारीदेखि चिकित्सकसम्म सबै-सबै यो स्थानबाट टाढा हुन सकेका छैनन्। यहाँ १५-२० जना युवतीहरू राखिएका छन् । कम उमेरकादेखि लिएर अर्ध उमेरसम्मका पनि छन् । ५० देखि ५,००० सम्म विविध मूल्यका ।समय दिनको दुई बजेको हुँदो हो । दुई जना युवतीहरू बिना अनुमति मेरो रूममा पसे । मलाई थाहा छ पेशेवर युवती हुन तिनीहरू ।
“एक्लै हुनुहुन्छ ?” एउटीले सोधिन् ।
“जोडी छैनन् त” मेरो इत्रयाइं ।
“मिलाउँदा भै हाल्छ नि” सुझाव ।
“आवश्यक छैन” प्रतिक्रिया । त्यसपछि केही क्षण मौनता ।
“पत्रिका पढदा हुन्छ” थोरै समयपछि एउटीको जिज्ञासा ।
“किन नहुनु” मेरो भनाइ ।मलाई थाहा छ होटलको चाप भन्दा धेरै उनीहरू छन् । त्यसैले सकेसम्म ग्राहक फकाएर रकम जम्मा गर्नु उनीहरूको पोलिसी हो । मसँगको उनीहरूको उपस्थिति पनि यस्तै मात्र हो भन्ने म बुझ्छु । मेरो प्रतिक्रिया केही नरहे पछि एउटी थपक्क उठेर बाहिर जान्छिन् । अर्की बसि रहन्छिन् ।
“तिम्रो नाम के हो” सोध्छु ।
“निलिमा” एक क्षण सोचेर बोल्छिन् ।
“आहा ! जस्तो काम त्यस्तै नाम” भन्छु ।
“बिल्ला गर्नुभएको” पत्रिकाबाट नजर हटाएर आँखा फार्दै भन्छिन् ।
“के को बिल्ला गर्नु” म सफाया दिन्छु ।
“यस्तो धन्दा गर्छ भनेर गिज्याउनु भएको हो तपाइँले, म राम्ररी बुझ्छु” दुःखेसो पोख्छिन् ।
“मैले तिमीलाई कहाँ त्यस्तो सोचेको छु र । आफ्नै जस्तो सम्झी रा’छु” कुटनीति प्रयोग गर्छुमेरो सम्वादले उनलाई केही भए जस्तो लाग्यो । उनी खटपट गर्न लागिन । अनुहारमा एक्कासी वर्षा यामको पहाडको मौसम झैँ परिवर्तन झल्कियो ।
“तिम्रो हातमा यो के भा’को” उनको पाखुरामा भएको घाउको खाटो देखाएर सोध्छु । “यो सबै किन तपाईँलाई भन्नु” उनी मप्रति शङ्का ओकल्छिन् ।
“मैले तिमीलाई आफ्नो बैनी सम्झेर पो सोधेको त” भनें ।
उनी एक क्षण मौन साथै गम्भीर भइन् ।
“म अहिले जान्छु ल” यत्ति भनेर उनले मेरो गजल सङ्ग्रह समेत हातमा लिएर ओरालो झरिन् । मैले प्रतिवाद गर्न सार्न्दभिक ठानिन् ।
निलिमा बाहिरिएपछि म पनि केही क्षणको लागि ओरालो झरेँ । त्यो होटलको दोस्रो र तेस्रो तला अलि अँध्यारो देखिन्छ वा अँध्यारो देखियोस् भन्ने उदेश्यले निर्माण भएको लाग्छ । प्राय त्यहाँ दिउँसै पनि यौन क्रियाकलाप हुँदोरहेछ । सिँढी ओहोरदोहोर गर्ने क्रममा त्यहाँको सम्पूर्ण क्रियाकलाप नदेखिए पनि केही भने अवश्य थाहा लाग्छ । यौन क्रियाकलाप हुनु अघिका गाइँगुइ, अमर्यादित चुम्बनबाट उछिट्टिएका आवाजहरू मात्र हैन स-साना प्वालबाट दृश्य समेत बेला-बेला देख्न सकिन्छ, भित्र वत्ती निभाएको छैन भने ।
आधा घण्टा पछि नास्ता तलै गरेर म उकालो चढदै थिएँ । हेटौडाको एउटा केटाले प्वालबाट यौनकार्य गरेको देखेपछि फोटो खिचेछ । त्यसपछि समय निकै तनावग्रस्त भयो । यौन कार्यमा संलग्न युवालाई बाहिर निकालेर सबैले झपारियो ।
“के गर्नु जर्बजस्ती हैन, पैसा तिरेर सहमतिमा हो क्यारे” भनेर त्यो युवक त्यहाँबाट फरार भयो । भित्र हेरेँ कुनामा निलिमा लुकेर बसिरहेकी थिइन् । अनुहार छोपे पनि मैले उनको हातमा भएको घाउको खोटबाट चिनेँ प्रष्ट ।
“ल-ल साथी हो जाउँ यस्तै हो” भनेर सबैलाई भनेँ । क्रमश भीड पनि पातलियो । होटलवालालाई ‘अली मर्यादाको ख्याल गर’ भनेर सम्झाएँ ।
“के गर्ने सर ! त्यसै आम्दानी हुँदैन क्यारे, सेवा पनि, मेवा पनि क्यारे, धन्दा त गर्नै पर्यो क्यारे । फेरि जर्वजस्ती पनि हैन क्यारे, स्वेच्छाले आउनेलाई त दिनै पर्यो क्यारे ।” भनेर होटलवाला आफ्नो दारी मुसार्दै ओरालो लाग्यो । म मास्तिर रूममा लागेँ ।
यो घटनाले मलाई केही सोच्न बाध्य गरायो । यो पेशामा खराब को हो भनेर । यौन कार्यमा लाग्ने नारीहरू या यसमा सङ्लग्न पुरूषहरू । या त यस धन्दाका सञ्चालकहरू । या फेरि यस कार्यलाई अपराध ठान्ने समाज । या त यस्ता बिषयलाई प्रोपोगान्डा मच्चाउने लेखक, पत्रकारहरू । के नारी मात्र वेश्या बन्न सम्भव छ ?
के बिना पुरूष नारीमात्रको उपस्थितिले यस्तो हुन्छ - कतै हाम्रै समाजको सङ्कीर्ण दृष्टिको कारणले यो घटना अपराध त भएको हैन ? यावत कुराहरू सोचेँ । अनि लाग्यो निलिमा अब म कहाँ आउँदिनन् । यस्तै के-के सोच्दै गर्दा अचानक ढोका ढक्ढकियो । उठेर ढोका खोलेँ । थाहा भयो निलिमा रहिछिन् । मैले बिना कुनै बहाना उनलाई भित्र आउने इशारा गरेँ । उनी आइन र बसिन् । समय दिनको चार बजेको थियो ।“अघिको घटनाले तपाईँलाई म प्रति घृणा जाग्यो होला हगि ?” बस्दाबस्दै सोधिन् । “कुन घटना ! मलाई त केही पनि थाहा छैन” अन्जान भइटोपलेँ ।
“जहाँ तपाईँले मलाई चिनेर त्यो हल्ला साम्य गराइदिनु भयो र मेरो इज्जत जोगाइदिनु भयो ।” प्रसङ्ग सम्झाइन् ।
तीन छक्क परेँ म । कस्तो इज्जत ! देह सबैलाई सुम्पिन्छिन् तापनि इज्जतको सवाल । उसोभए इज्जत कहाँ हुन्छ मान्छेको ? घोरिन्छु ।
“किन नबोल्नु भा’को -” ध्यान तोडिन् ।
“त्यहाँ तिमी थियौ भन्ने मलाई थाहा थिएन” बोलेँ ।“मलाई अप्ठ्यारो पर्छ भनेर त्यसो गर्नु भएको हो तपाइँले” खोतलिन् ।
“हैन हैन” भनेँ ।
“के गर्नु यस्तो त जहिले हुन्छ । आ छाडदिऊँ यस्ता कुरा बरू साँच्चै यो किताब तपाईले लेख्नु भएको रहेछ, फोटोवाट चिनेँ, हजुरको नाम प्रकाश रहेछ नि” अचानक उनी आफैँले प्रसङ्ग मोडिन् ।
“अहँ ! हैन त” छल्ने प्रयास गरेँ ।
“फोटो तपाईँ कै छ, नाम तपाईँ कै छ त” विवरण बताइन् ।
“मेरो कपाल लामो छ, यो फोटोवालको कपाल छोटो छ” झुक्याउने प्रयास गरेँ ।
बरू हामी जस्तो खराब मान्छेलाई भन्दा इज्जत जान्छ भन्नुस् न” दह्रै उत्तर फर्काइन् ।अब भने मैले यथार्थ बताउनै पर्ने भयो । उसलाई अरूले गरे भन्दा अलग ब्यबहार गर्नै पर्ने भयो । नत्र प्रत्येक पुरूष उनको नजरमा समान (यौन पिपासु) मात्र हुनसक्थ्यो ।
“मैले तिमीलाई खराब सम्झेकै छैन आफै त्यस्तो कुरा सम्झन्छौ ।”
“अनि किन ढाँट्नु हुन्छ त” भनिन् ।
“हैन के भन्छौ भनेर नि” यति भनि सक्ता नसक्ता मैले पुनः सोधेँ ।
“अनि किताब कस्तो लाग्यो त” मेरो जिज्ञासा ।
“राम्रो लाग्यो, सबै पढेर सिध्याएँ, अनि पहिलो पटक कुनै राम्रो मान्छेसँग सिधै बोल्न पाएँ” उनले आफ्नो कुरा भनिन् ।
“एउटा कुरा सोधुँ” भनेँ ।
“हुन्छ” टाउको हल्लाइन् ।
“तिमी मान्छे त राम्री छ्यौ, बुझकी छौ, फेरि किन यस्तो काम गर्र्छौ” सम्झाए जस्तो गरेँ ।
“यस्को विस्तृत कथा भन्न यहाँ सम्भव छैन ।”
“उसो भए कहाँ सम्भव छ त ?” कोट्याएँ कुरा ।
यदि मलाई विश्वास गर्नु हुन्छ र यो कथा जान्न चाहानु हुन्छ भने आज साँझ तपाई मसँग हिँड्नोस म बताउँछु, तर तपाईँलाई अप्ठयारो लाग्दैन भने मात्र ।” बिना बहाना नहिच्किचाई केही क्षण सोचेर प्रस्ताव राखिन् । विकल्पको समेत ठाउँ छाडेर ।
“हुन्छ” केही बेर सोचेर मैलै भनेँ । त्यसपछि उनी भरै भेटौँ ल भनेर तल झरिन् ।
साँझ पर्यो । समारोहमा गएका साथीभाइहरू सबै फर्किएँ रूममा । निलिमा होटल मालिकले ग्राहक थुप्रै छन् भन्दा पनि आज भ्याउँदिन भनेर विदा लिइन् । लगभग साँझ ७ बजेतिर उनी आइन् र जाउँ भनिन् । एकक्षणमा आउने निधोका साथ म साथीहरूबाट बिदा भएँ । साथीहरू “ल,ल दह्रो गरी चित्त बुझाएर आइज” भन्दै थिए मलाई । मैले हैन भनिरहन सार्न्दभिक ठानिन् ।
“सर माल त सोलिट छ क्यारे” हिँड्नु अघि होटलवालले मलाई जिस्कायो । मैले अभिनयको मुस्कान मात्र फ्याँकेँ । होटलबाट निस्केपछि उनले रिक्सा रोकिन् र चढाइन् । रिक्सामा बसेपछि उनले आफ्नो मुहार सलले पूरै ढाकेकी छिन् । लाग्छ उनी मुसलमान महिला हुन् । रिक्सा दक्षिणतिर लाग्यो । मनमा भने थोरै त्रास पनि पैदा भयो । पहिलो पटक समाजले नामाकरण गरेको वेश्यासँग म हिँडिरहेछु यतिबेला ।
रात अँध्यारो छ । भैरहवातिरबाट आएका गाडीको लाइट बेला-बेलामा हामीतिर पर्दा उनी अनुहार निहुर्याउँछिन् । हुन त मैले उनीसँग गएको सम्पूर्ण स्थान वा चोकहरूको नाम उल्लेख गर्दा पनि हुने तर उनको बसोबासको सवाल भएकोले मैले उल्लेख गरिनँ । लगभग १५ मिनेटपछि एउटा खोलाको बगरमा अवस्थित बाक्लो झुप्रा बस्तीमा पुग्यौँ । हल्लाखल्ला छ त्यहाँ । सायद सुकुम्बासी बस्ती हुनु पर्छ मेरो नजरमा । त्यसो त नहुन पनि सक्छ कारण रातको कुरो हो दृष्टि भ्रम पनि हुनसक्छ । सो ठाउँमा हल्ला, आपसी झगडाहरू प्रशस्त सुनिन्छन् । “सर यतै आउनोस् न” उनले मलाई भनिन् ।“ए भै हाल्छ नि” मैले सहजता पस्कें ।
यतिबेलासम्ममा उनले चेप बाटो हिँडाएर एउटा झुपडीमा पुर्याई, ढोका खोलीवरि कुपी जलाएर मलाई बोलाइन्। म सरासर भित्र पसेँ । हतार-हतार उनले एउटा खाटबाट छरिएका लुगाहरू उठाउँदै तन्ना मिलाएर राखिन् । मैले अनुमान गरें त्यो उनी बस्ने घर रहेछ भनेर । खरको टाटीले बारेको झुपडी । त्यसलाई दुई कोठामा विभाजन गरिएको छ । हामी पहिलो कोठामा छौँ । दोस्रो कोठा बन्द छ । पहिलो कोठाको एक कुनामा चुला छ । नमाझिएका भाडाकुँडाहरू छरिएका छन् । बिहानै हतारमा हिँड्दा नभ्याई छाडेको हुनुपर्छ सायद । त्यति चिटिक्क परेर हिँड्ने मान्छेको यो हालत देखेर म आफैँमा अचम्म परेँ । मैले स्थिति अन्दाज लाउनै सकिनँ । म बस्दा-बस्दै उनले ती भाडाँकुडाँ माझेर ल्याइन् । अनि हतार-हतार आगो सल्काउन थालिन् ।
“केही दुःख नगर है” उनले केही पकाउन लागेको बुझेर म सम्झाउँछु ।
“सर जीवनमा राम्रो काम त गरिनँ तर आज भाग्यले राम्रो काम गर्ने मान्छेसँग भेट भएको छ केही गर्न नपाए पनि हजुरलाई यसो दुःख-सुख एक छाक खाना खुवाउन पाए मेरो जीवन धन्य हुन्छ कि भन्ने सोचमा छु । कृपया नाइँ नभनि दिनुहोला” उनले हतारमा चामल पखाल्दै मसँग अनुरोध गरिन् । उनको यो शब्दलाई नाइँ भन्न पनि सकिन ल भन्न पनि सकिन । मात्र म मौन बसेँ ।
“सर चिया पिउनुहोस ल” चिया बनाएर मेरो सामु राख्दै भनिन् ।
“हुन्छ-हुन्छ” मैले भनेँ । चिया पिउनु भन्दा पनि मेरो ध्यान भने अरू तिर नै छ ।
“निलिमा बरू गफ चाहिँ गरौँ न” प्रस्ताव राखेँ ।
“भै हाल्छ नि सर” उनले भनिन् ।
“गफ गर्नु भन्दा पहिला खाना चाहिँ खानै पर्छ क्या सर” उनले थप अडान राखिन् । मैले नकार्न उचित ठानिनँ । घडी हेरेँ साँझको ७:४५ भएको छ । दश बजे भन्दा अगावै पुग्नुछ होटल । नत्र गेटमा ताल्चा लाग्छ । यस्तै क्रममा चार पाँच पुरूषहरू पनि आउँदै फर्के ।
“हाताहाती हुन्छ हौ, किन नमानेको” निलिमालाई भन्थे । बुझेँ उधारोमा पनि काम चलाउँदी रहिछिन् उनी ।
“आज हुँदैन भनेपछि हुँदैन” निलिमा भन्थिन् र पठाउँथिन् । म बुझ्छु ती आउनेहरू ग्राहक हुन निलिमाका ।
“सर माइण्ड नगर्नु ल, के गर्नु यस्तै छ” उनी मलाई अप्ठ्यारो पर्यो कि भनेर सम्झाउँछिन् । म प्रतिक्रिया स्वरूप मुस्कान मात्र फ्याँक्छु ।
यत्तिकैमा उनको बन्द कोठाबाट आवाज आउँछ अचम्मको । मान्छेको जस्तो पनि जनावरको जस्तो पनि । दुई, तीन, पटकको आवाजले मलाई कता-कता भित्री त्रास र जिज्ञासा पैदा गरायो ।
“निलिमा के को आवाज हो यो” सोधेँ ।
“हजुरलाई सबै भन्छु , पहिला खाना खाउँ” यति भनेर उनले खाना पस्की र मेरो सामु राखी दिई । मलाई भने झन शंकाले घेर्यो ।
“अनि तिमीलाई चाहिँ खोइ त” मैले भने ।
“म एक क्षणमा खान्छु सर, पहिला तपाईँ लिनुहोस् न” उनले बताइन् ।
कता-कता शंका लागे पनि उनको अगाडि आफूलाई आदर्श बनाउनको निम्ति मैले खाना खाएँ ।
“ल सर यस्तै भयो है” उनले भनिन् ।
“अति मिठो लाग्यो मलाई त” जसोतसो औपचारिकता बताएँ । सम्झेँ अघि होटलमा मसँग एकक्षण बिदा मागेर उनी सपिङ गर्न गएकी रहेछिन् । खानाको साथमा च्याउको तरकारी, काँक्राको अचार, खुवाइन् । खाना खाइ सिध्याएपछि केहीबेर आराम गरेँ खाटमै ढल्केर । त्यसपछि उनले आवाज आइरहेको बन्द कोठाको ढोका खोलिन् । ढोका खोल्नासाथ नमिठो गन्ध आयो । मैले शंका गरे पक्कै कुनै बिरामी हुनुपर्छ या जनावर पालेको हुनुपर्छ । नभन्दै उनले कुपी पनि सल्काइन् । कुपीको उज्यालोले बिस्तारै कोठाको अँध्यारो हट्दै गयो । वस्तुहरूमाथि नजरको प्रभाव पर्दै गयो । म छक्क परेँ । डर पनि लाग्यो । त्यो भित्रको दृश्य देखेर । त्यहाँ एउटा साँपे बालक थियो जसलाई सिक्रीले बाँधिएको थियो । अघिको अपरिचित आवाज त्यही बालकको रहेछ । दृश्य देखेपछि म बोल्नै सकिन । शंका र अनुमानका विचारहरू मभित्र सागरको लहर भन्दा धेरै र उँचो भएर आयो ।
“मैले केही बुझिन नि निलिमा” भनेँ ।
“म बुझाउँछु सर” यति भनेर उनले भन्न शुरू गरिन् ।
“मेरो वास्तविक नाम शान्ति तामाङ हो सर । मेरो घर मकवानपुर जिल्लामा पर्छ । मलाई थाहा छ त्यसबेला हाम्रो घरमा एउटा लाहुरे जस्तो मान्छे आयो इन्डियाबाट । उ लगभग हप्तादिन जति बस्यो । उसले आमा-बासँग विवाह गर्ने भनेर मेरो हात माग्यो । छोरी कसरी पन्छाउने भनेर सोचीरहेको बखतमा सम्भावना भएर आयो त्यो युवक मेरो आमाबाको लागि । मलाई एक शब्द पनि नसोधी त्यो अपरिचित युवकसँग जबर्जस्ती विवाह गरिदिनु भयो । कति रोएँ कराएँ तर अहँ उहाँहरूले मेरो बिन्ती सुन्नु भएन । विवाह गरेपछि त्यो युवकले मलाई साह्रै माया गर्‍यो केही दिन । त्यतिबेला म १३ वर्षकी थिएँ । विवाह गरेको हप्ता दश दिनपछि त्यो युवकले घर जाने भनेर आमाबासँग बिदा माग्यो । आमाबा, साथीसङ्गी, गाउँघर छाडेर जानु पर्दा म कति रोएँ-रोएँ । तर जानु बाहेक मसँग अरू बिकल्प थिएन । त्यो युवकले मलाई इन्डियाको बानरहाट भन्ने ठाउँमा पुर्‍यायो । त्यहाँ उसले मलाई डेरा खोजेर राख्यो । उसको नाम हर्क रहेछ त्यहीँ थाहा भयो । इन्डिया पुगेपछि अचानक उसको व्यबहारमा परिवर्तन आयो । नेपालमा गरेको उसको माया-ममता सबै देखावटी मात्र रहेछ भन्ने थाहा पाएँ । मलाई त्यसले गर्नुसम्म जबर्जस्ती गर्यो । म कति चिच्याएँ तर उसले मेरो मुख छोपेर मेरो इच्छा विपरीत मलाई लुछ्यो । “मसँग बस्ने विचार छ भने चुप लाग हैन भने हल्ला गर । तँलाई यतिको लागि त तेरो बाउआमासँग किनेर ल्याएको नि” भनेर हप्काउँथ्यो । आफू बेचिएको कुरा विश्वाससम्म गर्न सकिन । पछि-पछि त कुट्न पनि थाल्यो । मैले यसरी कैयौँ रात आफू बलात्कृत भएर बाँच्न विवश भएँ । पीडा र चोटको त कुरा नै नगरौं । सायद तीन महिनापछिको समय हुँदो हो, मेरो पेटमा उसको नासो हुर्किएको थाहा पाएँ । त्यसपछि त झन कुटे पनि गाली गरेपनि उसकै माया लाग्न थाल्यो । पेटमा बच्चा छ भन्ने जानकारी गराएँ उसलाई तर ऊ खुशी हुनुको सट्टा अति आक्रोशित भएर आयो । त्यो बच्चा फाल्नु पर्छ भन्न थाल्यो । मलाई चुटाइको बजार पस्कियो । मैले त्यो नासो बचाउनको लागी उसलाई हैन भनेर टारेँ ।
एकदिन अचानक उसले मलाई नाटकीय रूपमा माया गर्‍यो । नयाँ कपडा, मिठा-मिठा खाने कुराहरू ल्याएर आँफै बनाएर खुवायो । मैले अनुमान लाउनै सकिनँ उसले के गर्न लाग्यो भनेर । एक मनले उनको मन फर्किएछ भनेर दङ्ग परेँ । त्यसको भोलिपल्ट हामी घुम्न जानुपर्छ भनेर उसले मलाई कलकत्ता लिएर गयो । एक रात रेलको यात्रा पछि हामी कलकत्ता पुग्यौँ । सालहदह भन्ने रेल जक्सनमा उत्रियौँ । उसले मेरो दिदीको घर छ जाऊँ भन्यो । त्यसपछि जक्सनबाट एकदम भीडभाड भएको ठाउँमा लिएर गयो, लाग्छ त्यो जग्गा झुपरपट्टी हुनुपर्छ । त्यहाँ अति मान्छेहरूको घुइँचो थियो । सबै मातेका, मुखभरी पान चपाएका पुरूषहरू मात्र देखिन्थे । बाटोहरू सबै-सबै थुकेर रातै रगत पोखिएको टाटो जस्तै देखिन्थ्यो । आइमाईहरू छिटपुट मात्र नजर पर्थे । दिउँसै पनि त्यो स्थान अँध्यारो लाग्थ्यो कारण त्यो जग्गा विशाल पुलमुनिको थियो। मलाई मनमनै डर चाहिँ अति लागिरहेथ्यो । तैपनि उसको भर थियो । “नई मुर्गा आई” भनेर त्यहाँका मान्छेहरू भन्थे । म भाषा बुझ्दिन थेँ । १५/२० मिनेट पछि चेपै-चेप हिँडेर हामी एउटा पुरानो भव्य घरमा पुग्यौँ । त्यहाँभित्र उसले मलाई लिएर गयो । कोठामा एउटी मोटी आइमाई बसिरहेकी थिइन् । हामीलाई देख्ने बित्तिकै “आऊ-आऊ, त राम्ररी आयौ” भनेर भन्यो । त्यसपछि हामीलाई “ल आराम गर” भनेर छुट्टै कोठामा लिएर गयो । मलाई कोठामा राखेर “एकछिन है, म दिदीसँग गफ गरेर आउँछु” भनेर उ बाहिर निस्कियो । एक घण्टा बित्यो, दुई घण्टा बित्यो, तर अहँ ऊ आएन । निकै बेरपछि एउटा भुसतिघ्रे काले पुरूषसँग अघिकी मोटी दिदी भने आइन् । “ल यो साहबलाई तिमी चित्त बुझाऊ” भनेर भन्यो । त्यो भुस तिघ्रे मधिशे मुसुमुसु हाँस्दै आफ्नो दारी मुसार्दै थियो । “दिदी भाइ खोइ त” भनेर मैले सोधेँ । “अरे छोकरी, म तेरो दिदी हैन । तँलाई अघिको केटाले १० हजारमा बेचेर चल्यो । तैले अब धन्दा शुरू गर्नु पर्छ बुझिस्” भनेर भन्यो । मैले आफू वेश्यालयमा पुगेको वास्तविकता थाहा पाएँ ।
कयौँ पटक गुहार मागेँ । रोएँ, कराएँ, प्रतिवाद गर्न चाहेँ तर सब असम्भव । आत्महत्या गर्न पनि कैयौं पटक सोचेँ तर उनीहरूको पलपलको निगरानीका कारण र मेरो पेटको बच्चाको कारण त्यसो सम्भव भएन ।
हप्तादिनसम्म त हरसम्भव प्रयास गरेँ । सट्टामा प्रत्येक दिन कोर्रा भुत्ल्याई खाइयो । जबसम्म आफू राजी भइनँ तबसम्म भोकै राखे । अन्ततः विवश भएर बाँच्नको लागि आफूलाई जिउँदो लाश बनाइ वेश्या बनाउन बाध्य भएँ । बिरामी, बिसञ्चो केही पनि भन्न पाइन्न रहेछ त्यहाँ । उनीहरूको खटन मान्नै पर्ने । दिनमा कम्तिमा आठ दश जना भन्दा बढीसँग सम्पर्क राख्नु पर्ने । यतिसम्म कि महिनावारी हुँदा पनि धर नपाइने । रक्सी खाएर, पान खाएर, मनपरी गर्दै र बोल्दै, आउँथे र आफूखुशी गर्थे । मानेन भने चुरोट वा अर्थोकले पोल्थे । तपाईँले सोध्नु भएको मेरो पाखुराको घाउ पनि त्यस्तै घटनाको चिनो हो ।”
थप प्रसङ्गलाई अघि बढाइन् “लगभग चार महिना पछि म दुइज्यूकी छु भन्ने कुरा त्यहाँको मालिक्नीले थाहा पाइन् । त्यो थाहा पाउने बित्तिकै मलाई मरणाशन्न हुने गरी चुट्यो । अन्तमा डाक्टर बोलाएर मेरो पेट खुलाउन भन्यो तर डाक्टरले यो कुनै हालतले सम्भव नहुने बतायो । त्यसपछि मलाई अति मानसिक र शारीरिक यातना दिएर त्यहाँबाट निकाल्यो । त्यहाँबाट प्रहरीको सहयोगले म पुन बानरहाट फर्किएँ र हर्कलाई खोजेँ तर पाउन सकिनँ । तीन, चार महिना अघि नै उसले त्यो ठाउँ छाडेको कुरा बताए सबैले । त्यसपछि म आफ्नो माइतघर फर्किएँ, बाटो-बाटोमा शरीर बेच्दै र लुछाउँदै । भारत र नेपालका प्रहरीले पनि सहयोगको सट्टा मेरो ज्यान लुछे । माइतघरमा एक डेढ महिना बसेँ । त्यतिन्जेलसम्ममा यो छोरा पनि जन्मियो । सुरूका दिन त गाउँमा राम्रै गरी बिताएँ । पछि आमा बाबालाई आफ्नो सम्पूर्ण यथार्थ बताएँ । मेरो कहानी थाहा पाएपछि अचानक बाबा-आमाको, घरपरिवारको र क्रमशः छरछिमेको म प्रतिको धारणा बद्लियो ।
“वेश्या भएर पो आएछ यो त यसलाई गाउँमा राख्नु हुँदैन लोदर लाग्छ” भनेर सबैले भन्न थाले । बाटो हिँड्ने, वल्लो गाउँ, पल्लो गाउँ, सबै तिरकाले मलाई हेर्न आउँथे । एकदिन समाज बस्यो र “कि यस्लाई यहाँबाट खेद कि आफू गाउँ निकाला हौ” भनेर मेरा परिवारलाई अप्ठ्यारोमा पार्यो । त्यसपछि म आफै छोरालाई बोकेर त्यहाँबाट हिँड्न बाध्य भएँ ।
अनि म नेपालगञ्ज गएँ । काम खोजेँ, बाँच्ने अन्यत्र मेसो खोजेँ तर पाउन सकिन । अन्तत यो बच्चाको लागि भए पनि मैले आफूले आफ्नो शरिर बेच्न बाध्य हुनुपर्र्यो, सुत्केरी भएको महिना दिन देखिनै । लगभग छ महिना पछि अलि अलि पैसा कमियो । त्यो पैसाले सानो घुम्ती पसल खोलेँ नेपालगञ्जमा नै, साथै त्यो बदनामी पेशा छाड्ने निधो गरेँ । एक महिना जस्तो के भएको थियो अचानक एक दिन पत्रकार भनौँदा आएर मलाई यौन कार्य गर्न खोज्यो मैले अस्वीकार गरेँ । त्यसको भोलिपल्ट एउटा अखबारमा चर्चित वेश्याले घुम्ती पसल थाल्यो भन्ने शीर्षकमा समाचार छापियो । त्यसपछि त त्यो क्षेत्रमा मलाई गिज्याउने, घृणा गर्ने, बस्नै नदिने भन्न थाल्यो । मेरो पसलमा कोही पनि केही किन्न आउन छाडे । घुम्तीको मालिकले पनि घुम्ती नदिने भन्न थाल्यो । अन्तत हिंड्न करै लाग्यो । त्यहाँबाट हिँडेपछि पोखरा, धरान, बिर्तामोड, बिरगञ्ज, बिराटनगर, काठमाण्डौ, हेटौंडा, भैरहवा सबै-सबै ठाउँमा यही पेशामा हिंड्न बाध्य भएँ । जहाँ गए पनि मैले यो मेरो मुटुलाई फाल्न सकिन । कारण मलाई त्यो अकल्पनीय नर्कबाट यसैले मुक्ति दिलाएको थियो । म यहाँ (बुटवल) आएको पाँच महिना जति भयो । यो अहिले पाँच वर्षको भयो ।” आफ्नो कहानी बताउँदा-बताउँदै उसको आँखाबाट आसुँको नहर बग्न थाल्यो । आसुँ नपुछी उनले पुन भन्न थालिन् ।
“यो जन्मँदा राम्रै थियो सर तर बाँच्नको लागि घृणित कार्य गर्ने बेलामा यसले थाहा नपावोस, कतै देखेर आमा शब्दप्रति घृणा नजागोस भनेर निद्रा लाग्ने औषधी खुवाउन बाध्य भएँ । लगातार औषधीको असरले गर्दा यो अपाङ्ग हुन पुग्यो । तर पनि मैले यसलाई माया मार्न सकिन, अनि आफूले पनि मृत्युसँग सम्झौता गर्न सकिन ।” उनको यो कथाले मलाई पनि कतिबेला भत्काएछ-भत्काएछ आँखाबाट आँसुको नदी बग्दा पो थाहा पाएँ ।
प्रसङ्ग जोड्दै भनिन्- “सर पहिलो पटक कसैले मेरो जवानी भन्दा पनि चोटलाई बुझने कोशिश गर्यो । मेरो नजरमा त्यो देवता समान हजुरलाई अन्तमा म एउटा कुरा भन्न चाहान्छु”
“भनन” भनें ।“सर नारी जातिलाई पनि पुरूष सरह एक वा सो भन्दा बढीसँग सम्पर्क गर्न मन नलाग्ला भन्न सक्तिन तर सत्य कुरो कुनै पनि नारीलाई वेश्या बन्ने रहर हुँदैन” यति भनेर उनले कुरा टुङ्ग्याइन् । सम्बेदना र मायाले थाम्दैन रहेछ । साँझ छिप्पिन लागेकाले मैले उनीसँग बिदा मागेँ । उनले पनि अब केही उल्झन नगरी मलाई बाटोसम्म पुर्‍याउन आइन् र हात जोड्दै भनिन् ।
“सर फेरि भेट हुन्छ कि हुँदैन तर नर्बिसनु होला है”
“भै हाल्छ नि किन नहुनु” म यति भनेर उनीसँग टाढा भएँ । रिक्सा लाग्यो उकालो । निकै माथि पुगेर फर्की हेरेँ । गाडीको उज्यालोले देखेँ, उनी त्यहीँ उभिई रहेकी थिइन् हात हल्लाउँदै । निलिमाको कहानी सुनेर साढे नौ बजे तिर पुगेँ होटल ।
“एक्लै भ्याएर आइस् होइन” साथीहरूले गिज्याए । मैले भट्टीभित्र दूध पिएर आए पनि जाँड नै पिएर आउँछ भन्ने मान्यताले ग्रसित उनीहरूलाई प्रतिवाद गरिरहन उचित ठानिन् । म बहस नगरी निदाउन भनेर ढल्किएँ ।“सालेले मरिञ्जेल गरे जस्तो छ” साथीहरू भन्दै थिए । म नसुन्ने जस्तै भएँ ।
भोलिपल्टको बिहान उनी होटल आइन कि भनेर हेरेँ तर अहँ देखिन । होटलवालालाई सोध्दा “हिजो तपाईँसँग गएको आकी छैन क्यारे” भन्यो । आज म पनि झापा फर्किने दिन । फर्किनुभन्दा अघि उनलाई एकपटक भेट्छु भनेर उनी बस्ने ठाउँ गएँ रिक्सामा । त्यहाँ जाँदा त्यो घरमा ताल्चा लगाएको थियो । छेउको एउटा दाइलाई सोधेँ । उनी राति नै त्यहाँबाट अन्यत्र सरिन तर कहाँ भन्ने थाहा भएन भन्ने कुरा थाहा भयो ।
“यो घर उनको आफ्नै होइन र” प्रश्न गरेँ ।
“कहाँ हुनु नि, भाडामा बस्थिन् नि, तीन महिनादेखि” जानकारी आयो ।
गाडी छुट्ने हुनाले म पनि त्यहाँबाट फर्कें ।
तीन वर्षपछि ।
२०६३/७/७ गतेको बिहान आज । भाइटिकाको दिन । टेलिफोनको घण्टी बज्यो । उठाएँ । मैले हेलो भनी नसकी स्वर गुञ्जियो निलिमाको । तीन वर्ष भो यसरी उनले मलाई भाइटीकामा फोन गरेकी । भनिन् “दाइ नमस्कार, आज भाइटिकाको दिन । हजुरको याद आयो र फोन गरेकी । म कहाँ छु कृपया नसोध्नु होला । बस आज भाइटिकाको दिन हो त्यसैले माइतीलाई सम्झेकी हुँ । हजुर कहाँ आउने मन त नभएको होइन तर मेरो उपस्थितिले हजुरको पवित्र छविलाई दाग लगाउन सक्छ त्यसैले आउन असम्भव छ । लाग्छ संस्कारले मानेको माइतीभन्दा मनले मानेको माइती उच्च र वास्तविक हुन्छ । यो अभागी चेलीले दुई मुठ्ठी सास भइञ्जेल अरू बेला नगरे ‘नि प्रत्येक भाइटिकामा यहाँलाई फोन गर्छे पक्कै झर्को मान्नु हुन्न होला ।”
उनले नभने’नि कलर आइडीमा पोखराको कोड प्रष्ट देखियो ।
“नानीलाई कस्तो छ ?” प्रश्न गरें ।
“५ महिना अघि वीरगन्जमा मृत्यु भयो ।……छाडौं दाइ यी कुराहरू……यस्तै…..हो……..। दाइ….अहिले फोन राखेँ है.. ।” मैले हुन्छ भन्न नपाई उनले फोन राखिन् तर फोन राख्न अघि उनको भक्कानिएको स्वर भने मैले प्रष्टसँग सुनें ।
मान्छेबाट छलिएर बाँच्न मान्छेलाई कति कठिन हुँदोरहेछ । निलिमाको कथा देखेपछि थाहा भयो । म आज पनि सोच्छु, यति ठूलो संसारले किन लुकाउन सकेन निलिमाको बाध्यात्मक कथा/व्यथा ।

चोरी लगेउ

ढिलो भए पनी तिमी संग माया त भयो

यो मेरो दिल तिमीले नै चोरी लग्यो

यो दिलले मलाई केही त बनायो

एही मायामा धड़कन सिकायो

बेहाल मेरो अधुरो मन यो

आज हरपल तिम्रो माया मा तड़पन सिकायो

मुस्किल हुन्छ इंतजार तिम्रो गर्दा

यो मेरो दिल थाहा नै नपाई लैजादा

ढिलो भए पनी

तिम्रो मायाले आँखा को नीद पनि हरायो

यो दिल दर्द भएर बगी रहयो

यो ज़िन्दगी यात्रा थियो

आज एस्तो माया केबल तिमी संग भयो
ढिलो भए पनी तिमी संग माया त भयो

यो मेरो दिल तिमीले नै चोरी लगेउ

गजल

बोल्दा पनि बोल्दिनौ ए ! रिसायौ कि काली
मन र मुटु अन्तै कतै बिसायौ कि काली।

बाचा-बन्धन कसमहरू खेलाँची नै भए
आफूभित्र अरूलाई नै मिसायौ कि काली।

भावना र चाहनाका उडान भर्ने बानी
सम्झनाको सिरानी त्यो चिस्यायौ कि काली।

'हातको मैला सुनको थैला' ठूला कुरा गर्थ्यौ
माया मेरो वैभवसितै पिसायौ कि काली।

विह्वल पन्छी बनाई छाड्यौ मधुलाई आज
मुटु मेरो लास बनाई घिस्यायौ कि काली।

गौरी

प्रगाढ मित्रताको आयतनमा फैलँदो प्रेमको तलाउभित्र उद्वेलित तृष्णाका तरङ्गहरू यदाकदा छछल्किन खोज्थे । सागर आफैँ तिर्खाएजस्तो तिर्खाएका उनीहरूमा एकअर्काभित्र डुबुल्की मार्ने चाहना उर्ले पनि सीमित थिए एक आपसमा र सीमित रहे वर्षौँसम्म । मित्रता र भेटघाट भने निरन्तर थियो । आशुतोष एकाएक विदेशिने भयो । यो कुरा गौरीसँग पनि उसले लुकाइरहेको थियो । तर कुनै साथीबाट गौरीलाई थाहा भयो आशुतोष भोलि नै उड्दै छ भनेर ! भोलिको उडान आफ्ना सामान र सुटकेस मिलाउँदैमा रातको एघार बजिसकेको थियो। फोनको घण्टी बज्यो । आशुतोषले हेलो भन्न नपाउँदै "म तिमीलाई अहिले नै भेट्न चाहन्छु" गौरीको आवाज सुनेर आश्चर्य र मौनता दुबै छायो आशुतोषमा । "तर… तर ...तर… गौरी अहिले त धेरै अबेला भइसक्यो ।"
"भयो होला तिम्रा लागि तर मेरालागि भएको छैन" प्रतिउत्तरमा गौरीले भनी ।गौरीको अस्वाभाविक र अप्रत्याशित चाहना ! ऊ नचाहेर पनि गौरीबाट टाढिनु त छँदै छ त्यसमाथि हृदयको खोपीमा बसेकी गौरीबाट बिछोडिने घाउ ऊभित्रभित्रै पिलिइरहेको थियो । त्यो पीडा उसले गौरीसामु व्यक्त गर्न सकेको थिएन । तर...गौरी किन यति अबेला, आखिर त्यस्तो के ? आशुतोष बोलिनसक्दै गौरीले भनी - "त्यो पनि मैले भन्नु पर्छ तिमी पुरुष ……।" रात निक्कै छिप्पिसकेको हुनाले उसले भोलि भेट्ने बाचा गर्दै गौरीलाई मनाउने प्रयत्न गर्‍यो । गौरीले आशुतोषप्रति आवेश पोख्दै भनी - "तिमी पुरुषहरू मर्जीका मालिक हुन्छौ, हामी नारीको इच्छाको कदर कहिल्यै गर्दैनौ ।" पीडापूर्ण हाँसो हाँस्दै उसले उत्तर दियो "तिमी नारीहरू पनि त यसरी बेला न कुबेला ठाउँ न कुठाउँ अमिल्दा अप्ठ्यारा कुराहरूको अत्तो थाप्छौ र दोष चाहिँ पुरुषहरूलाई दिन्छौ ।" "ल, उसोभए बिहान आठबजे होटल ग्रीनल्यान्डको ११ नम्बर कोठामा भेट ।" गौरीले फोन बिसाई । "म पुरुषको भोको होइन । कर्णध्वजबाहेक लाखौँ पुरुष छन् मेरा वरिपरि ! तर आशु नै किन उभिन्छ मेरा सामु…? म मात्र प्रेमको भोको हुँ । मेरो त्यो भोकको उपज पनि आशु नै हो र भोजन पनि आशु नै हो । अनि मेरो प्रेमको पर्याय पनि आशु नै हो, अरू कोही हुन सक्दैन । मभित्र एउटा साम्राज्य बनाएको छ उसले । त्यो साम्राज्यमा आफैँभित्र अधिनस्त शासित छु म । बचाऊँ भने कसरी बचाऊँ अनि भत्काऊँ भने कसरी भत्काऊँ त्यो साम्राज्य…!" यस्तै तर्क र तिर्सनाहरू तेर्स्याउँदै गौरीले त्यस रातसँग रातभरी बहसगरेर रात बिताई । आज गौरी आफूभित्रको गह्रौंपनलाई हलुङ्गो पार्न चाहन्छे । आशुतोषसामु आफूलाई रित्याउन चाहन्छे । आशुतोष होटलको कोठामा छिर्नेबित्तिकै उसले ढोकाको चुक्कुल लगाई, पर्दा मिलाई । आशुतोष किंकर्तव्यविमूढ हेरिरहन्छ एकहोरो गौरीलाई । निःशब्द उभिएको छ एउटा सग्लो पुरुष ! एउटा सग्लो पुरुषभित्रको एउटा पूर्णपुरुष अपेक्षाकृत उभिएको छ मानौँ कुनै मूर्तिजस्तो ! आशुतोष निमग्न छ गौरी निःशब्द छे । हेरिरहेछन् एक अर्कालाई । एउटा पुरुषभित्रको पूर्णपुरुषको परिकल्पनामा निथ्रुक्क भिजेकी छ गौरी ! एकाएक सम्पूर्ण सीमा र बन्धनहरूलाई नाघ्दै गौरी आशुतोषमाथि यसरी विसर्जित हुन्छे मानौँ आत्महत्या गर्ने मान्छे जसरी आँखा चिम्लेर हामफाल्छ । स्तब्धता छाउँछ कोठामा । जिउँदा मान्छेहरूको समाधीस्थल जस्तो बन्छ कोठा केहीबेर …… ! केही क्षणको निःशब्दता र उकुसमुकुसपछि "गौरी मलाई ढिलो भयो म.. म जान्छु।"
गौरी चुपचाप स्वीकृतिको शिर हल्लाउँदै आशुतोषलाई आफूबाट मुक्त गर्छे र हेरिमात्र रहन्छे । निःशब्द गौरी झ्यालका पर्दा उघार्दै आशुतोषलाई हेरिरहन्छे… हेरिरहन्छे । आशुतोष पछाडि नफर्की एकहोरो अगाडि बढिरहन्छ … बढिरहन्छ…… बढिरहन्छ । लामो समयपछि बिदेशबाट फर्किएको आशुतोषले आउनेबित्तिकै गौरीलाई फोन गर्‍यो जसरी गौरीले जानेबेलामा उसलाई गरेकी थिई । र जानेबेलामा आफू गौरीबाट जुन ठाउँमा छुट्टिएको त्यही ठाउँमा गौरीसँग पहिलो भेट गर्न चाहना राख्दै भन्यो "गौरी सक्छ्यौ र याद छ भने उही ग्रीनल्यान्ड होटलको ११ नं कोठामा आऊ, आज बेलुका आठ बजे । म त्यहीँ हुन्छु ।"यो बीचमा खोलामा धेरै पानी बगिसकेको छ। समयले धेरै बसन्तहरू गुजारिसकेको छ अनि जीवनले धेरै आरोहअवरोह ब्यतित गरिसेकेको भएता पनि आशुतोषसँग भेट्ने असीमित लालसाहरू जीवितै थिए गौरीमा पनि । तर पनि आशुतोषप्रति आश्वस्त हुन नसकेर गौरीले होटलमा हैन अन्तै जाने मुड बनाएर भनी "आशु, आज कुनै रेस्टुरेन्टमा भेटौँ, बसौँ, केही खाऔँ र गफ गरौँ ।" लामो समयपछिको भेटमा आफ्ना निस्पृह चाहनाहरूलाई एकाएक उजागर गर्नु भन्दा तिनीहरूलाई स्वतन्त्र ओइलाउन दिनु नै बेस हुनेछ भन्ने लाग्यो गौरीलाई । धेरै समयपछिको भेट ! रेस्टुरेन्टमा केहीबेर दुबै चुपचाप एकअर्कालाई हेरिमात्र रहे । गौरी आफैँभित्र छछल्किएका भावनामा बगिरहेकी थिई । आशुतोष एकोहोरो गौरीलाई हेरिरहेको थियो । ऊभित्रकी गौरी अहिले ऊभित्र छ कि छैन ऊ आफैँभित्र खोजिरहेको थियो, आफैंभित्र छामिरहेको थियो । मौनतालाई च्यात्दै "आशुतोष, याद छ, तिमीले त्यो दिन त्यो कोठामा के गर्‍यौ ? त्यसैले तिमीप्रति विश्वस्त हुन नसकेर आज मैले त्यो होटलमा नभएर यहाँ भेटेकी हुँ।" गौरी भन्दै थिई । "गौरी, सबै याद छ । दिनभरी हरियो धाँसमा चरेर अघाएको पशु साँझमा उग्राउँदै निदाएजस्तो मैले पनि तिमीसँगका मधुर स्मरणहरू उग्राउँदै यतिका वर्ष बिताएँ । न मैले तिमीलाई बिर्सेको छु न तिमीसँगका खुशीका क्षणहरू नै बिर्सेको छु । अनि गौरी, मैले गर्नु पर्ने जे थियो सायद त्यही गरेँ हुँला, अन्यथा माफ पाऊँ ।" अस्वाभाविकतामाथि स्वाभाविकताको लेपन लाउँदै सरल र सहज जवाफ दियो आशुतोषले । आफूभित्र अझै कताकता बलिरहेको भुङ्ग्राको रापजस्तो आवेग ओकल्दै "तिमी त्यसलाई पनि रमाइलो क्षण मान्छौ आशु, त्यो त…! मैले... मैले.... ! त्यो क्षण दुखद नभएता पनि सुखद अनुभव गरिनँ मैले ! गौरी अलि अस्वाभाविक प्रस्तुत भई । केहीबेर दुवै चुपचाप रहे पनि आँखा-आँखा बोलिरहेका थिए । "गौरी, तिमी अझै केही भन्न खोजिरहिछौ भन ।" हो, आशुतोष ! म त्यतिबेला मनमनै भनिरहेकी थिएँ "आशु, आज मेरा चाहनाहरू तिम्रा इच्छाहरूसँग युद्ध गर्न पङ्‌तिबद्ध मोर्चा कसेर बसेका छन् मभित्र । आऊ एउटा युद्ध लड ! जुन युद्धमा म हारेर तिमीलाई जिताउन चाहन्छु । प्रणययुद्ध ! आशुतोष, प्रणययुद्धमा पुरुषको कर्तब्य आक्रमण हो भने नारीको दायित्व समर्पण हो । तर आजसम्म न तिमीले मेरा चाहनामाथि आक्रमण गरेर ममाथि अन्तिम विजय प्राप्त गर्ने साहस नै गर्‍यौ अनि नारीसुलभ स्वभावभित्र पराधीन मेरा चाहनाहरूले मेरो उत्कण्ठ उदाङ्गो रुप तिम्रासामु उभ्याउन नै सके । आशु, कताकता एउटा अप्रत्यक्ष्य चाहनाभित्र बनेको अपेक्षाको चौतारीमा प्रतीक्षारत छु म ! मभित्र कोपिलाझैं पत्रैपत्र गाँजिएका मेरा चाहनाहरू तिम्रासामु आज सबै फक्रिएका छन् । चुँडाल तिनलाई, निमोठ तिनलाई र वासनाको बरसातमा भिजाऊ मलाई । निथ्रुक्क बनाऊ। म भिज्न चाहन्छु मलाई ओत चाहिएको छैन । सामाजिक परिवेशको चुहिएको छानोमुनि आफूलाई ओभानो देखाउनु छैन । आशुतोष, म निथ्रुक्क भिज्न चाहन्छु । म डुब्न चाहन्छु । डुबुल्की मार्न चाहन्छु । दिशाविहीन नौकाजस्तो बहन चाहन्छु । म हराउन चाहन्छु, केही क्षणका लागि भए पनि म आफूलाई विर्सन चाहन्छु । आशुतोष तिमीले कहिल्यै ममाथि धावा बोलेनौ । एउटा प्रेमपूर्ण प्रणययुद्धका लागि ललकार‌‌‌‌‌... ! ‌‌‌‌‌‌‌‌‌ तर आज म तिमीमाथि आक्रमण गरिरहेछु। तिमी मलाई समर्पण गर र केही क्षणका लागि भए पनि पूर्णरुपमा.. गर । तर पनि म तिमीसँग हार्न चाहन्छु तिमी मलाई जित ।" "हो आशुतोष तिमीले त्यो दिन मेरा इच्छाहरूको अनादर गर्‍यौ र मप्रति अन्याय गर्‍यौ ।" गौरीका गोरा कोमल र सलक्क परेका लोभलाग्दा हात सुम्सुम्याउँदै आशुतोषले भन्यो "गौरी अनादर भयो होला तिम्रा ती भ्रूण इच्छाहरूको जसलाई मैले उन्नत बनाउन सकिनँ र अन्याय भयो होला गौरी तिमीप्रति पनि ! तर तिमीमाथिको कसैको एकाधिकारको मैले आदर र सम्मान गरेजस्तो लाग्छ । तिमीप्रति अन्याय गरेपनि एउटा लोग्ने मान्छेप्रति न्याय गरे जस्तो लाग्छ ।" प्रलयपछिको शान्त सागरजस्तै गौरी निःशब्द सुनिरहेकी छे र मनमनै भनिरहेकी छे "आशु, म अब तिम्रो शरीर हैन हृदयसँग प्रेम गर्छु । मेरो शरीरको हाडमासुलाई तिम्रो शरीरको हाडमासुको भोकको साथी हैन तिम्रो हृदयको भावनाको साथी बनाउँछु । मैले जे सोचेँ जे गर्न खोजेँ मलाई माफ गर" मनमनै बोलिरहेकी गौरीले एकाएक मुख खोली "आशुतोष म अरु कसैको जीवन साथी भए पनि अब म तिम्रो जीवनभरको साथी हुनेछु ।" आशुतोषले प्रेमपूर्ण सुम्सुम्याइरहेका हातहरू बिस्तारै तान्दै विनय र स्नेहले भरिएको मलीन स्वरमा "ल त आशु आज म जान्छु।" गौरीले भनिनसक्दै पछाडिबाट कसैले भन्यो " गौरी जाने बेला भएको हो !" कर्णध्वजको आवाज सुनेर गौरी छाँगाबाट खसेजस्ती भई । गौरीको अनुहारमा एकाएक ग्लानि र हतासा दुबै छायो । हुरीबतासको भुमरीभित्र हराएकी विचलित चरीजस्तै गौरीतिर हेर्दे "संसारमा सबै मान्छेले जानेर गल्ती गर्दैनन्, गौरी । कोही नजानेर गल्ती गर्छन् , गर्न खोज्छन् कोही जानेर गल्ती गर्न चाँहदैनन् । धन्यवाद आशुतोष !" कर्णध्वजले भन्यो । ऊ अहिलेसम्म गौरीको श्रीमान् कर्णध्वजसँग अपरिचित थियो । गौरी र कर्णध्वज आफ्नो बाटो लाग्छन् । सहरको बत्तीको मधुरो उज्यालोमा गौरीको आकृति देखुन्जेल आशुतोष हेरिरहन्छ ।

«««

पाए हुन्थ्यो

परेवाको जिन्दगानी बाँच्न पाए हुन्थ्यो
शान्तिसँग आफनै गुँडमा हाँस्न पाए हुन्थ्यो
चारा खोज्न आफ्नै गाउँ डुल्न पाए हुन्थ्यो
आफनै भाका माक् माक् घुर् घुरन पाए हुन्थ्यो ।।

प्रियसी भइ बचरालाई पाल्न पाए हुन्थ्यो
अपहण झै झगडा फाल्न पाए हुन्थ्यो
अगेनामा सधैं आगो बाल्न पाए हुन्थ्यो
घरि घरि बढ्ने रोग ढाल्न पाए हुन्थ्यो ।।

आकाशमा स्वच्छ कावा मार्न पाए हुन्थ्यो
बिष जस्तो पानी-हावा खार्न पाए हुन्थ्यो
प्रदुषित मुटु-फोक्सो फेर्न पाए हुन्थ्यो
बुद्धको दुई आँखाले हेर्न पाए हुन्थ्यो ।।

पानी भित्र बिजुली छ बाल्न पाए हुन्थ्यो
पन्धेर्नीको झै झगडा छल्न पाए हुन्थ्यो
छताछुल्ल हिउको पानी प्युन पाए हुन्थ्यो
काकाकुले तिर्खा मेटी ज्यून पाए हुन्थ्यो ।।

कुबेतको भेँडी गोठ सर्न पाए हुन्थ्यो
स्वदेशको हिमालमा झर्न पाए हुन्थ्यो
स्व्देशैमा एउटा काम गर्न पाए हुन्थ्यो
भाले पोथी एकै ठाउँ मर्न पाए हुन्थ्यो ।।

बिधिको बिडम्बना

म सानै हुँदा मलाई मेरी हजुरआमाले हुर्काउनु भयो , बढाउनु भयो । राणा शासन भन्दा पनि चर्को शासन झै मेरो घरको बुर्हातनले गर्दा र आमाको ब्यस्तताले गर्दा मैले आमाबाट भन्दा हजुरआमाबाट वात्सल्य स्नेह बढी पाएँ । काखमा राखेर खाना खुवाउने , पिठयुमा बोकेर वल्लो घरको आगन देखि पल्लो घरको आगन सम्म डुलाउँदा डुलाउँदै म हजुरआमाको पिठ्युमा नै निदाउँथे । समय बित्दै जाँदा म पनि अलि बुझ्ने भएँ , स्कुले जीवन सुरु भयो । हजुर आमाले मलाई उहाँको बिगत जीवन र एकादेशका कथाहरुले मेरो मनमष्तिष्क भरी दिनु भएको थियो । उहाँकै आर्शिबाद र आत्मियतामा मेरो बाल्यकाल अति सुखमय भएर बित्दै थियो । समय बितेको पत्तो नपाई पढाईमा पनि सफल हुदै मैले एस एलसी परीक्षामा पहिलो श्रेणी ल्याएछु । त्यसबेला हजुरआमा खुशिले आखाँबाट आँशुका दाना झार्दै मलाई फूलको माला र निधारमा रातो टिका लगाईदिएर आर्शिबाद माथि प्रगतिका शुभकामनाहरु अंजुलीभरी दिनुभयथ्यो । मेरो हजुरआमा सेतो केश भएकी , चन्द्रमा जस्तो उज्वल मुहार भएकी ,लाठीको सहारामा भित्र बाहिर गर्नु हुन्थ्यो । म सानै देखि जीवजन्तु प्रति चासो लिने भएकोले पशुविशेषज्ञ सम्बन्धी पढने उदेश्य लिएर विदेश लाग्ने निधो भयो । म हिड्ने बेलामा आँखा भरी आँशु पारेर ढोकामा चुपचाप उभिरहनु भएको थियो । म सबै परिवारसँग बिदा भएर आफनै लक्ष्य प्रति केन्दि्रत हुदै प्रदेश लागेँ । म हिडने बेलामा हजुरआमाको वाक्यहरु मुखबाट ननिस्के पनि उहाँका आँखाहरुले आर्शिवादको बर्षा गरिरहेको भान हुन्थ्यो । मैले आँखामा आँखा जुधाएर हेर्ने आँट गर्नै सकिन , यसरी म बिदेश लागें । बिदेश लागे पछि म मेरो पढाई र ट्रेनिङमा ब्यस्त भएँ । मैले चार बर्षको ट्रेनिङ सकेर बिदेशमा नै रामो्र काम गर्ने मौका पाएँ । लामो समयको अन्तराल पश्चात गाउँघर,परिवारको मायालाई शिरोपर गरी छोटो समयको लागी म नेपाल आएँ । मेरो पर्खाइमा मेरो ढुकढुकी बनेर बस्नु भएकी मेरी हजुरआमा ले मलाइ अघाउन्जेल मायाले सुम्सुमाउनु भयो । छोटो समयको बसाइ पछि म पनि र्फकने दिनहरु नजीक आइरहेको थियो । सायद यही पीरले होला हजुरआमा बिरामीनै पर्नु भयो । मलाइ जतिबेला पनि आफनै छेउमा बसीदिए हुन्थ्यो जस्तो गर्नु हुन्थ्यो । तर के गर्नु समय र परिस्थितिको चपेटामा परे पछि धरै नपाइने रहेछ । मुटु माथि ढुङ्गा राखी फेरी म बिदेशिन बाध्य भएँ । यात्रा भरी नै आँखा ओभानो भएन । झल्झली परिवार र बृद्ध हजुरआमाको सम्झनाले पीरोलिरहृयो । प्लेनबाट ओर्लेर मनमा नानाभाँतिका कुराहरु खेलाउँदै कोठामा पुगें । कोठा खोलेर भित्र पसि पलङ्मा ढल्केको मात्र के थिएँ,फोनको घण्टी टिनिनि टिनीनी बज्यो, म फोन भए तिर लम्किएँ कुनै साथिको फोन होला भनेर तर बिधिको बिडम्बना मैले हेलो मात्र के भनेको थिए पल्लो घरको कान्छा बा ले बाबु हजुरआमाले हामी सबैलाइ छाडेर सदाको लागी जानु भयोभन्नु भयो । अनि म स्तब्ध भएर रोइरहेँ रोइरहेँ, मेरो रुवाइको कुनै अर्थनै रहेन जे हुनु थियो त्यो हुने नै रहेछ बिधिको बिडम्बना यस्तै नै होला सायद । त्यसैले होला आजभोली कुनै बृद्ध महिला देख्दा पनि मेरी प्यारी हजुरआमाको यादले सताउँछ ।